18 Mart Çanakkale Zaferi 109 Yaşında

Türk milletinin tarihinde altın harflerle yazılmış bir destan olan Çanakkale Zaferi, her yıl olduğu gibi yarın da gurur ve minnetle anılacak. 18 Mart 1915'te başlayan bu destansı savaş, Türk ulusunun bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinde dönüm noktası oldu. Binlerce vatan evladının azimle, cesaretle ve fedakarlıkla verdiği mücadele, tarihe altın harflerle yazılmış kahramanlık destanlarıyla dolu.

ÇANAKKALE ZAFERİNİN ANLAMI VE ÖNEMİ

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi, her yıl 18 Mart günü tüm Türkiye'de kutlanılan millî gündür. I. Dünya Savaşı sırasında 18 Mart 1915 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun zaferiyle sona eren Çanakkale Deniz Savaşları'nın anıldığı bu özel gün, her sene kutlanmaktadır. Başta Çanakkale olmak üzere tüm Türkiye'de resmî makamlarca çeşitli programlarla kutlanmakta ve şehit olan Türk askerleri anılmaktadır.

Çanakkale Savaşı Türk Tarihine damga vurmuş bir savaştır. Bu savaş tarihimize adını altın harflerle yazdırmıştır. Türk Milleti bu savaşta pek çok kardeşini kaybetmiştir. Ancak yine de millet birlik olmuş ve çok büyük bir zaferi elde etmiştir.

Kahraman Türk ordusunun Çanakkale Cephesi'nde verdiği mücadele yalnızca Türk tarihinin değil bütün dünya tarihinin akışını etkileyecek derecedeydi. Bu cephede alınan galibiyet dünya ülkelerinin güç dengelerini değiştirmiş ve yüce Türk milletinin belirleyici ve yönlendirici gücünü bir kere daha gözler önüne sermiştir.

Her siperde ayrı bir destan başlatan askerlerimiz, düşmana karşı verdiği mukaddes mücadeleyi zaferle sonuçlandırdığında, dünya tarihinin zirve sayfalarına da 'Çanakkale Geçilemez!' ilkesini bir daha silinmemek üzere yazdırmıştır.

Çanakkale Cephesi'nin Anadolu halkına verdiği azim, umut ve kararlılık Kurtuluş Savaşı'nın meşalesini de ateşlemiştir. Çanakkale, Türk ulusunun bağımsızlık ve hürriyet söz konusu olduğunda ne denli kararlı ve kahraman olduğunu sonsuza dek anımsatacak bir 'anıtcephe' dir. Çünkü Türk ordusu üstün muharebe taktiklerini, silah gücü bakımından çok üstün bir güce karşı ustalıkla kullanmıştır. Bununla beraber dünya harp tarihi, Çanakkale'de Türk askerinin insancıllığını savaş alanlarında bile yitirmediğine, düşmanına dahi merhamet gösterebildiğine şahit olmuştur.

ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA NE OLDU?

Çanakkale Savaşı, batılı ülkelerin oluşturduğu itilafa karşı Osmanlı Devleti'nin savunmada olduğu bir savaşın adıdır. Osmanlı Devleti'nin Çanakkale Savaşında bütün bir millet olarak destan yazdığı savaştır. 3 Kasım 1914 yılı-18 Mart 1915 yılı tarihleri arasında deniz savaşları olarak yapılmış, 25 Nisan 1915-9 Ocak 1916 tarihleri arasında ise Gelibolu yarımadasında kara savaşları olarak yapılmıştır.

İtilaf devletleri, bu savaşta Çanakkale Boğazını ve İstanbul'u ele geçirmeyi amaçlamışlardır. Eğer Çanakkale Boğazı'nın İtilaf Devletleri'ne geçmiş olsaydı Rusya'ya her türlü desteği kolaylıkla sağlayabileceklerdi. Bunun için ilk olarak Çanakkale Boğazı'na 1915 yılı şubat ayında saldırılar başlamıştı. 18 Mart 1915 tarihinde ise en güçlü saldırı yapılmıştır. Bu saldırılara karşı Osmanlı Ordusu'nun savaş stratejisi olarak boğaza döşediği mayınlar ile düşman donanmasında ağır kayıplar vermesini sağlamıştır.

Donanma için büyük öneme sahil olan Nusret Mayın Gemisi'nin batırılması ile itilaf Devletleri birlikleri bozguna uğratılmış ve deniz saldırısından vazgeçmek zorunda bırakılmışlardır. 25 Nisan 1915'te Gelibolu Yarımadası'nda kara çıkartması yaparak saldırıya devam etmişlerdir.

Ancak Osmanlı ordusu ile birlikte Türk milletinin büyük mücadelesi sonucunda büyük bir mağlubiyete düşmüşlerdir. Toplamda üç defa kara çıkartması yapan itilaf devletleri üçüncü yenilgi sonrasında 1916 yılı aralık ayında Gelibolu Yarımadası'ndan çekilmek zorunda kalmışlardır. Zorlu bir savaş olan Çanakkale Savaşı Türk tarihinde destan olarak nitelendirilir. Güçlü bir donanmaya sahip olan itilaf devletlerine karşı daha zayıf bir ordu ile çok büyük bir zafer elde edildiğinden Türk milletinin kazandığı zafer olarak tarihe geçmiştir.

Bir dünya savaşının sadece bir cephesi olsa da Çanakkale hem kazanan hem de kaybeden için pahalıya mal oldu. Tarihin en büyük ve en çetin savaşlarından birinin yaşandığı Çanakkale'de hem karada hem denizde verilen mücadelelerde iki taraf 500 binden fazla zayiat verdi.

ÇANAKKALE SAVAŞI NASIL KAZANILDI?

Birleşik Krallık Savaş Konseyi sekreteri Albay Hankey Winston Churchill 'in de desteğiyle, 1914 yılı Eylül ayında Çanakkale Boğazı'nın donanmayla geçilerek İstanbul'un işgalini öngören bir planı savaş konseyine sunmuştur.. Plan, çeşitli evrelerden geçerek uygulamaya kondu ve Birleşik Krallık ve Fransa gemilerinden oluşan bir donanmanın Boğaz'a geniş çaplı saldırıları 1915 Şubat ayında başlatıldı. Özellikle 19 Şubat 1915 ve 25 Şubat 1915 bombardımanları sonucu Müstahkem Mevki Komutanı Cevat Çobanlı giriş tabyalarının geri hatta çekilmesi emrini uygulatmıştır. En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü uygulamaya konuldu. Ancak Birleşik Donanma ağır kayıplara uğradı ve deniz harekatından vazgeçmek zorunda kalındı.

ÇANAKKALE SAVAŞI SONUCUNDA NELER OLDU?

İtilaf Devletleri donanmaları 18 Mart 1915'te Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratılmıştır ve Çanakkale Savaşı'nın deniz savaşı bölümü sona ermiştir.

Gelibolu Yarımadası'na yapılan kara çıkartmaları yine Osmanlı ordusunun büyük çabası ile bertaraf edilmiştir.

İtilaf birlikleri 19-20 Anafartalar ve Arıburnu'ndan, 9 Ocak 1916'da da Seddülbahir'den çekilmesiyle büyük yenilgiye uğramıştır.

Dünya Savaşı'nın gidişatı değişmiştir. Bu savaş Batı ülkelerinin beklentilerinin tersine gelişmelerle sonuçlanmıştır.

Çarlık Rusya'nın çöküşünü hızlandırmıştır. Bu savaşın sonucunda İngiltere'de yönetim değişikliği olmuştur.

Türk tarihine büyük bir destan olarak yazılmış ve Anadolu toprakları ve Boğazların Türkler hkimiyetinde kalmasını sağlamıştır.