Berat Kandilinde Neler Yapılır, Berat Gecesinde Neler Yapılır?

Cenab-ı Hak, rivayete göre Kur'an'ın Levh-i Mahfuz'dan dünyaya indirildiği Berat gecesi için Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor: 'Apaçık Kitaba yemin olsun ki, Biz Kur'an-ı mübarek bir gecede indirdik. Biz, gerçekten uyarıcıyız. O mübarek gecede, her hikmetli iş katımızdan bir emirle ayırt edilir.'

BERAK GECESİ YAPILMASI TAVSİYE EDİLEN İBADETLER

 Gündüzünde Oruç Tutmak

Peygamber (s.a.v.) Efendimiz'in, Ramazan dışında en çok  oruç tuttuğu ay, Şban ayı idi.

Hz. işe (r.a.) şöyle dedi:

Peygamber (s.a.v.) hiçbir ayda, Şban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şban ayının tamamını oruçlu geçirirdi.

Başka bir rivayette (Müslim, Sıym 176; İbni Mce, Sıym 30), 'Pek az bir kısmı hariç Şban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi.' denilmektedir. (Buhrî, Savm 52; Müslim, Sıym 177. Ayrıca bk. İbni Mce, Sıym 30)

 Berat Duası

Mahmud Sami Ramazanoğlu Hazretleri, Dualar ve Zikirler isimli kitabında Berat gecesi yapılacak duayı şöyle tarif etmişlerdir:

 Yasin ve Duası:

'Şa'ban-ı şerîfin on beşinci, Bert gecesi akşam namazından sonra üç kere Yasin Sûresi ve her birinin sonunda bu Bert dusı okunacaktır. Birinci Ysin-i Şerîften sonra bu du okunurken Allah'ın saîd kullarından olmak niyetiyle okunacaktır. İkinci defa okunurken hayırlı ömür uzunluğu niyyetiyle okunacaktır. Üçüncü defa okunurken kaza ve bellardan emîn olup hayırlı rızık için okunacaktır.'

Berat Duası

Berat Kandili Duasının Türkçesi:

'Rahmn ve Rahîm olan Allah'ın adıyla.

Allah'ım, ey ihsn ve ikram sahibi olan ve kendisine ihsan edilemeyen, ey Cell ve İkrm Sahibi, ey lutfu ve ihsnı bol olan, Sen'den başka ilh yok, sen kendisine iltic edenlerin yardımcısı, kendisine sığınanlara emn veren, korkanların kendisinde emniyete kavuştuğu yüce zt'sın.

Allah'ım! Beni katında, Ümmü'l-Kitb'da şakî/kötü veya mahrûm veya kovulmuş veya rızkı dar olarak yazdıysan, Allah'ım fazl u ihsnınla kötülüğümü, mahrûmiyetimi, kovulmamı ve rızkımın az olmasını sil, beni katında, Ümmü'l-Kitb'da saîd/iyi, rızkı bol ve hayırlara muvaffak olan bir kulun olarak yaz. Şüphesiz Sen Rasûl'ünün lisnı üzere indirilen Kitb'ında bir söz buyurdun ve Sen'in sözün haktır:

«Allah dilediğini siler, (dilediğini de) sbit bırakır. Ümmü'l-Kitb (Ana Kitb) O'nun yanındadır.»(er-Ra'd, 39)

İlhî! En büyük tecellin ile «Her hikmetli işe kendisinde hükmedilen»(ed-Duhn, 4) ve kesin karar verilen mübarek Şa'bn'ın yarısı gecesinde, bizden bildiğimiz, bilmediğimiz ve Sen'in bildiğin bütün belları uzaklaştır. Şüphesiz Sen en yüce ve en keremlisin. Allah, Efendimiz Muhammed'e, line ve ashbına salt u selm eylesin!' (Bkz. Ali el-Müttakî, no: 5090)

 Kaza ve Nafile Namazları Kılmak

En mühim hususlardan biri, namazdır. Hak dostları bu gecede namaz kılmanın ehemmiyetine dikkat çekmişler ve namaz borcu olanların kaza namazı kılmalarını tavsiye etmişlerdir.

Bert Gecesi Namazı:

Mahmud Sami Ramazanoğlu Hazretleri, Dualar ve Zikirler isimli kitabında Berat gecesi namazını şöyle tarif etmişlerdir:

'Bert gecesinde yatsıdan sonra ikide bir selm vermek üzere yüz rekt namaz kılınır. Her rektta Ftiha'dan sonra on kere İhls-ı şerîf okunur. On defa İhls-ı şerîf okumaya kudreti olmayan beş veya üç kere okur. Bu namaz tamam oldukdan sonra okuyabildiği kadar salavt-ı şerîfe ve huzur-ı kalble tevbe ve istiğfar edip Allah Tel Hazretleri'nden dünyevî ve uhrevî hcetlerini taleb ve niyaz edecektir.'

 Kur'an Okumak

Kurʼnʼın nüzulüyle ilgili mübrek iki gece vardır, Beraat gecesi ve Kadir gecesi. Beraat gecesi, ilm-i ilhîden topluca zhir olup meleklere yazdırıldığı gecedir. Kadir gecesi, fiilen indirildiği gecedir. Yani Kurʼn-ı Kerîmʼin dünya semsına icmlen nüzûlü/inişi Beraat gecesinde, tafsîlen nüzûlü de Kadir gecesindedir.

Allah dostları mübarek gecelerde çokça Kur'n-ı Kerîm okunmasını tavsiye buyurmuşlardır.

İbni Mesut'tan -radıyallahu anh- rivayet edildiğine göre, Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

'Kim Kur'n-ı Kerîm'den bir harf okursa, onun için bir iyilik sevabı vardır. Her bir iyiliğin karşılığı da on sevaptır. Ben, elif lm mîm bir harftir demiyorum; bilkis elif bir harftir, lm bir harftir, mîm de bir harftir.' (Tirmizî, Fezilü'l-Kur'n 16)

İbni Abbs'tan -radıyallahu anhüm- rivayet edildiğine göre, Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

'Kalbinde Kur'an'dan bir miktar bulunmayan kimse harap ev gibidir.' (Tirmizî, Fazilü'l-Kur'n 18)

Tövbe-İstiğfar Etmek

Allah Tela şirke düşmeyenlerin büyük günahlarını affedeceğini bu gecede müjdelemiştir. (bk. Müslim, Îman, 279)

Hazret-i Peygamber -sallllhu aleyhi ve sellem- Efendimiz: 'Ben, günde yüz kere istiğfr ederim...' (Müslim, Zikir, 42) buyurmuşlardır.

Müslim'de rivyet edilen bir hadîs-i şerîfte şöyle buyrulur:

'Rasûlullh'a -sallllhu aleyhi ve sellem- (Mîrc'da) üç şey verildi: Beş vakit namaz, Bakara Sûresi'nin sonu ve ümmetinden şirke düşmeyenlere büyük günahlarının affedildiği haberi...'  (Müslim, Îman, 279)

Salavat Getirmek

Rasûlullah -sallllhu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e salavat getirmeyi Allah Tela emretmiştir. Ayrıca hadis-i şeriflerde salavat getirenin bütün sıkıntılarının giderileceği bildirilmiştir.

Ayet-i kerîmede buyrulur:

'Şüphesiz ki Allh ve melekleri, Peygamber'e çokça salt ederler. Ey müminler! Siz de O'na salevt getirin ve tam bir teslimiyetle selm verin!' (el-Ahzb, 56)

Übey bin Kb -radıyallhu anh- diyor ki:

'Hazret-i Peygamber -sallllhu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e:

 Y Rasûlallh! Ben sana çok salavt-ı şerîfe getiriyorum. Acaba bunu ne kadar yapmam gerekir?» diye sordum.

 Dilediğin kadar yap.» buyurdu.

 Dularımın dörtte birini salavt-ı şerîfeye ayırsam uygun olur mu?» diye sordum.

 Dilediğin kadarını ayır. Ama daha fazla yaparsan senin için hayırlı olur.» buyurdu.

Öyleyse dumın yarısını salavt-ı şerîfeye ayırayım.» dedim.

Dilediğin kadar yap. Ama daha fazla yaparsan senin için hayırlı olur.» buyurdu.

Ben yine:

 Şu hlde üçte ikisi yeter mi?» diye sordum.

 İstediğin kadar. Ama artırırsan senin için iyi olur.» buyurdu.

Öyleyse duya ayırdığım zamanın hepsinde sana salavt-ı şerîfe getirsem nasıl olur?» deyince:

 O takdirde Allh bütün sıkıntılarını giderir ve günahlarını bağışlar.» buyurdu.' (Tirmizî, Kıymet, 23)

Hamd Etmek ve Şükür Halinde Bulunmak

Bu mübrek gecelerde Rabbimize çokça hamd etmeli ve şükür halinde bulunmalıyız.

yet-i kerîmede 'Ölümsüz ve daima diri olan Allah'a güvenip dayan. Onu hamd ile tesbih et!...' (Furkn sûresi, 58) buyrulmaktadır.

Rasûl-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:

'Meşrû işlere Allah'a hamd ile başlanmazsa hayır ve bereketi kesilir.' (İbn-i Mce, Nikh, 19; Ebû Dvud, Edeb, 18)

'Şükür, îmnın yarısıdır...' (Süyûtî, el-Cmiu's-Sağîr, I, 107)

'Cenb-ı Hakk'ın nîmetlerine hamd ü sen, insanı nîmetin zevlinden emîn kılar.' (Suyûtî, el-Cmiu's-Sağir, no: 3836)

'Allah'a hamdetmek şükrün başıdır. Allah'a hamdetmeyen bir kul O'na şükür etmemiştir.' (Suyûtî, el-Cmiu's-Sağir, no: 3835)

Allah'ı Çokça Zikretmek

Mübrek gecelerde Rabbimizi zikretmeye daha çok önem verilmelidir.

yet-i kerîmede buyrulur: 'Kendi kendine, yalvararak ve ürpererek, yüksek olmayan bir sesle, sabah-akşam Rabbini an. Gfillerden olma!' (el- A'rf, 205)

'Rabbinin ismini zikret ve bütün varlığınla O'na yönel.' (el-Müzzemmil, 8)

'…Allh'ı zikretmek, elbette en büyük (ibdet)'tir…' (el-Ankebût, 45)

Allh Rasûlü -sallllhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurur:

'Allh'ı sevmenin almeti, Allh Tel'yı zikretmeyi sevmektir.' (Suyûtî, el-Cmiu's-Sağîr, II, 52)

'Yeryüzünde Allh Allh diyen biri var oldukça, kıymet kopmayacaktır.' (Müslim, Îmn, 234/148)

Sadaka Vermek

Allah yolunda infakta bulunup sadaka vermenin kişiyi pek çok tehlike ve bellardan muhfaza edeceği, buna ilveten sadaka sahibini muhabbetullh'a nil eyleyeceği unutulmamalıdır. Bu müstesn geceler de sadaka vermeye en güzel vesilelerdir.

Zira Cenb-ı Hak şöyle buyurmuştur:

'Allah yolunda infk edin! Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Bir de ihsanda bulunun. Zira Allah, muhsinleri (iyilikte bulunan, işini güzel yapan ve ihsan şuuru ile yaşayanları) sever.' (el-Bakara, 195)

Efendimiz -sallllhu aleyhi ve sellem- zengin-fakir her mü'mini infka teşvik eder; bir hurmadan başka bir şeyi olmayan için; 'Yarım hurmayla da olsa cehennem ateşinden korunun, onu da bulamazsanız güzel ve hoş bir söz ile korunun.' buyururdu. (Buhrî, Edeb, 34)