Haşhaşiler Selahaddin Eyyübiyi Kaçırdı mı?

Sultan Nurettin adına hareket eden Selâhaddin Eyyûbî, 1171 yılında Mısır'ı ele geçirdi ve 270 yıl hüküm süren İsmaîlî devletini ortadan kaldırdı. Devletleri yıkılan ve halifeleri ölen İsmaîlîlerin hedeflerinde Selâhaddin Eyyûbî vardı. Ona suikast tertip etmek için Mısır'da bir sürü adam topladılar, Suriye ve Filistin'de haçlıların ve Sicilya'daki hristiyanların yardımlarını sağladılar. Ancak Selâhaddin Eyyûbî, suikast gerçekleşmeden, suikastı tertip edenlerin hepsini yakalayıp idam etti.

Suriye'den harekete hazırlanan Haçlılar, Mısır'daki suikastçıların yakalandığını ve idam edildiğini haber alınca geri döndüler. Sicilya'da harekete geçen donanma ise İskenderiye'ye gelip karaya asker çıkardı ama oraya da hızır gibi yetişen Selâhaddin Eyyûbî, kanlı bir savaştan sonra onları İskenderiye'den çıkardı.

SELAHADDİN EYYÜBİ: HAŞHAŞİLERİN İNİNE GİRECEĞİZ

Ancak suikastlerin ardı kesilmedi. Hasan Sabbah ekolünün başında olan Şeyh-ül Cebel Sinan, kesin yok edilmesi için suikastçılarını Selâhaddin Eyyûbî'nin üzerine gönderdi. İsmaîlî devletini yok eden Selâhaddin Eyyûbî'den intikam almak, Sinan'ın en büyük amacı olmuştu.

Kudüs'ü fethetme hazırlıkları yapan Selâhaddin Eyyûbî kumandanlarından birinin odasındayken, “kendi adamlarından sandığı” Haşhaşî fedaîlerinden biri elindeki bıçağı başına sapladı. Selâhaddin Eyyûbî, başındaki miğfer sayesinde ölümden kurtuldu. Suikastçı öldürüldü ama yine “kendi adamlarından sandığı” ikinci bir fedaî, ardından üçüncü bir fedaî daha saldırıya geçti, onlar da başarılı olamadı. Sinan, Selâhaddin Eyyûbî'nin gazabını üzerine çekmişti.

Kudüs'ü fethettikten sonra askerlerini toplayan Selâhaddin Eyyûbî, Sinan'ın kalesinin giriş ve çıkışını iyi bilen iki kardeş Zeydun ile Haldun'u komutan tayin ederek, iki ayrı ordu ile Sinan'ın kalesini başına geçirmesi için görevlendirdi. Ordunun biri Beyrut, diğeri Humus yolundan Sinan'ın bulunduğu Masyaf kalesine gidecekti. Selâhaddin Eyyûbî, komutanlarına yaptığı konuşmada, bu konunun çok önemli olduğunu belirtti.

“Bu memleketin içinde bir katil ve mücrim ini var. İnsanların başına belâ kesilen ve herkesin emniyetini tehdit eden bu katiller, bugün kuvvetli olduğumuz için inlerine çekileceklerdir, yeryüzünde izleri yokmuş gibi hareket edeceklerdir. Ama bizim zayıf anımızı da bekleyip, cinayetlerini sürdürmek isteyeceklerdir. Biz insanları bu hunhar insanlardan kurtarmaya karar verdik. Masyaf kalesini Sinan'ın başına yıkmak, insanlığa ve dinimize en büyük hizmettir.”

Kudüs'ün fethinden bir ay sonra on bin kişilik asker, iki ayrı ordu halinde Sinan'ın Masyaf kalesine doğru yola çıktılar. Şeyh-ül Cebel Sinan, bu ordudan çok korktu. Önce tehditler savurdu, ardından yumuşadı. Selâhaddin Eyyûbî'nin kumandanlarını rüşvetle, hediyelerle, çeşitli vaatlerle kandırmaya çalıştı. Fakat onu ve yaptıklarını çok iyi bilen kumandanlar, Sinan'ın aldatıcı vaatlerine kanmadılar. Ya teslim olmalarını, ya da savaşmalarını söylediler.

Şeyh zavallı ve bitkin bir hale gelmişti. O zamana kadar hep kendini gizleyen adamlarıyla, sinsi suikastlerle, fedailerin hançerleriyle iş görmeye alışkındılar, karşı karşıya savaşmalarının yenilgiyi getireceği belliydi.

Bu arada iki baş Dai, gizli bir operasyonla Sinan'ı öldürüp uçuruma attılar ve Baş Daî Tavus yeni Haşhaşi lideri oldu. Selahaddin Eyyübi'nin komutanlarına mektup gönderdi. Sinan'ın öldüğünü, kendilerinin de artık bir daha kimseye zarar vermeyeceklerini belirtti.

Selâhaddin Eyyûbî'nin kumandanı Emir Zeydun bir süre düşündü. Bu haşhaşiler şimdi böyle diyorlardı ama fırsatını buldular mı, cinayetlerini en acımasız biçimde sürdürmekten geri kalmıyorlardı. Yine de Tavus'un tekliflerini kabul edecekti ama Masyaf kalesini de yıkacaklardı. Tavus'a bu tekliflerini mektupla iletti. Tavus bir süre düşündü. Kalenin yıkılması çok kötü olacaktı. Başka bir teklif sundu. “Kaleyi yıkmayın ama işgal edin.”

Zeydun kabul etmedi. Ona göre bu teklif, onların iyi niyetli olmadıklarını gösteriyordu. Çünkü Selâhaddin ordusunun sürekli işgal edecek zamanı yoktu, zaten Selâhaddin Eyyûbî, şu anda bile haçlılarla uğraştığından, kendileri de ona katılacaklardı. Ayrıca kalenin yıkılmamasını istemek, fırsat kollamak anlamındaydı. Bu görüşte iletildi; ya kale yıkılacak, ya da savaş yapılacaktı.

HAŞHAŞİLERİN SONU

Tavus için savaşmaktan başka çare kalmadı. O sabah büyük bir fedaî ordusu kaleden çıkıp saldırıya geçti. Kanlı bir savaş olmasına rağmen çabuk eridiler. Üç gün üç gece fedailer kuşatmayı kaldırmak için kale dışına çıkmışlar ama başaramamışlardı. Tavus, kale kapısı ile bütün kaleyi çeviren müthiş uçurumu birleştiren köprüyü yıktırdı. Şeyh-ül Cebel'e ait bütün hazineler, kıymetli eşyalar uçuruma atıldı. Ama, Selâhaddin Eyyûbî'nin askerleri bir kaç gün içinde uçurumun üstüne bir köprü yaptı. Bunun üzerine Tavus kalan adamlarını taraçanın kenarına topladı ve uçuma atlamalarını emretti.

Onlar uçuruma atladıktan sonra geriye kendisi, baş daîsi ve haremdeki kadınlar kalmıştı. Selâhaddin Eyyûbî'nin askerleri köşke doğru geliyorlardı. “Haydi biz de cennete!” diye bağırdı Tavus ve hep birlikte uçurumdan aşağıya atladılar.

Bir kaç saat geçmeden Masyaf kalesinin her tarafı Selâhaddin Eyyûbî'nin orduları tarafından ele geçirildi. Yüzyıllar boyu İslam dünyasını dehşete saçan Haşhaşilerin beli kırılmıştı.

Fakat bu olay Haşhaşilerin sonu olmadı. Hasan Sabbah'ın ekolü 1256 yılına kadar çeşitli bölgelerde varlığını sürdürdü. Moğolların İlhanlılar devletinin hükümdarı Hülagu, 1256 yılında neredeyse bütün Müslüman devletleri yok ettiği, Abbasi Halifesini kazığa oturttuğu gibi, Haşhaşileri de acımasız bir şiddetle katletti ve tamamen kökünü kazıdı.

İşte merak edilen Haşhaşilerin tarihteki hikayesi bu. Özetinin özeti sayılacak bu konuyu merak edenler, artık Haşhaşiler ve Tapınakçılar kitabından ve benzer kitaplardan okuyabilirler.

Haşhaşiler tarihte yok edilseler de, o zamandan bu zamana pek çok örgüte, yapıya, gizli teşkilatlara ilham kaynağı olmaya devam ettiler.