Dünyanın En Zenginleri Servetini İkiye Katlarken Yoksulların Olmayan Serveti Eridi
Oxfam tarafından yayınlanan rapora göre, X'in sahibi ve Tesla CEO'su Elon Musk, 2020'den bu yana servetlerini ikiye katlayan en zengin beş adam arasında yer alıyor.
İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, dünya gelindeki servet dağılımına ilişkin bilgilerin yer aldığı araştırmasının sonucunu açıkladı. Araştırma sonucuna göre, dünyanın en zengin beş adamı, 2020'den bu yana servetlerini 405 milyar dolardan 869 milyar dolara iki kattan fazla artırırken, dünya çapında neredeyse 5 milyar insan yoksullaştı. Olmayan servetini de kaybetmiş oldu.
Araştırmada, dünyadaki gelir dağılımındaki eşitsizliğin giderek arttığı bu durumun da zenginle fakir arasındaki uçurumun büyümesine neden olduğu vurgusu yapıldı.
Artan eşitsizliğe örnek olarak raporda, Elon Musk’un en zengin beş adamı Bernard Arnault, Jeff Bezos, Larry Ellison ve Warren Buffett’in son üç yılda servetlerinin % 114 arttığı, en alttaki % 60'ın ise servetlerinin azaldığı belirtiliyor.
Mevcut eğilimler devam ederse, dünyanın ilk trilyonerine 10 yıl içinde sahip olacağı ve Dünya Bankası'nın 6,85 dolarlık yoksulluk sınırı altında yaşayan insan sayısının sıfıra düşmesinin neredeyse 230 yıl alacağı ifade ediliyor.
Rapor, büyük şirketlerin geçen yıl rekor kâr elde ettiğini, dünyanın en büyük şirketlerinden 148'inin toplam net kârında 1,8 trilyon dolar elde ettiğini ve bunun 2018'den 2021'e kadar olan ortalama net kârla karşılaştırıldığında %52'lik bir artışı temsil ettiğini sürdürüyor.
Ancak aynı zamanda 96 şirketin Temmuz 2022 ile Haziran arasında elde ettiği her 100 dolarlık kârın 82 dolarının hissedarlara gittiği de ortaya çıktı.
Raporda, "Şirketler işçileri sıkıştırarak, vergi kaçırarak, devleti özelleştirerek ve iklim çöküşünü teşvik ederek eşitsizliği körüklüyor ve zengin sahiplerine giderek daha fazla zenginlik sağlama hizmetinde hareket ediyor" ifadesine yer veriliyor.
İşçiler 25 günlük ücret kaybı yaşadı
Araştırma şirketi Wealth X ve Forbes'un verileri kullanılarak derlenen rapora göre, dünyanın en zengin beş kişisi olan Elon Musk, Bernard Arnault, Jeff Bezos, Larry Ellison ve Mark Zuckerberg'in toplam serveti 464 milyar dolar ya da %114 oranında arttı. Aynı dönemde, dünya nüfusunun %60'ını oluşturan yoksul 4,77 milyar insanın toplam serveti reel olarak %0,2 oranında azaldı. Raporda, "Dünya genelinde insanlar, genellikle sigortasız ve tehlikeli işlerde düşük ücret karşılığında daha fazla ve daha uzun saatler çalışıyor. 52 ülkede yaklaşık 800 milyon işçinin ortalama reel ücretleri düştü. Bu işçiler son iki yılda toplam 1,5 milyar dolar kaybetti. Bu da her bir işçi için 25 günlük ücret kaybına denk geliyor” denildi.
Süper zenginlerin servetlerini yansıtan raporda, hayat pahalılığının hane halkları üzerinde yarattığı baskıya rağmen iş dünyasının kârlarının keskin bir şekilde arttığı da belirtiliyor. Dünyanın en büyük 148 şirketinin Haziran 2023'e kadar olan dönemde toplam 1,8 milyon dolar net kâr elde ettiğini ortaya koyan rapor, bu rakamın 2018-21 dönemindeki ortalama net kârla karşılaştırıldığında %52'lik bir artışa işaret ettiğini belirtiyor. Rapor, zenginler için uygulanacak olan servet vergisinin her yıl 28 milyar dolar gelir getireceğini ifade ediyor.
Zenginden Alınıp Fakire Dağıtılsın
Raporda dünyadaki fakirliğin ve aşırı eşitsizliğin çözümü için ilginç bir yöntem teklif ediliyor.
Oxfam, eşitsizliğin gidermek için, "Aşırı eşitsizliği sona erdirmek için hükümetler milyarderlerin ve şirketlerin gücünü radikal bir şekilde yeniden sıradan insanlara dağıtmalı." teklifine raporda yer veriyor.
Raporda, tekellerin parçalanması, CEO maaşlarına üst sınır getirilmesi ve süper zenginler ve şirketlere yeni vergiler getirilmesi de dahil olmak üzere güçlü kamu hizmetleri sağlamak ve şirketleri düzenlemek için devletin yeniden canlandırılması çağrısında bulunuluyor.
Oxfam, dünyadaki milyonerler ve milyarderlere uygulanacak bir servet vergisinin 1,8 trilyon dolar getirebileceğini hesapladı.
Eşitsizlik Tesadüf Değil
Oxfam International Geçici İcra Direktörü Amitabh Behar, yaptığı açıklamada, "Milyarlarca insanın pandemi, enflasyon ve savaşın ekonomik şok dalgalarını omuzladığı, milyarderlerin servetinin hızla arttığı on yıllık bir bölünmenin başlangıcına tanık oluyoruz. Bu eşitsizlik tesadüf değil; milyarder sınıfı, şirketlerin herkesin pahasına kendilerine daha fazla zenginlik sağlamasını sağlıyor. Kanıtlarımız var. Tarihi biliyoruz. Kamu gücü, kontrolden çıkmış kurumsal gücü ve eşitsizliği dizginleyebilir ve piyasayı daha adil ve milyarderlerin kontrolünden uzak olacak şekilde şekillendirebilir. Hükümetler tekelleri kırmak, işçileri güçlendirmek, bu büyük kurumsal kârları vergilendirmek ve en önemlisi, kamu malları ve hizmetlerinde yeni bir çağa yatırım yapmak için müdahale etmelidir." İfadelerine yer verdi.