TRT1'in sevilen dizisi Kudüs Fatihi Selahaddin Eyyubi Kimdir? Kudüs Ne Zaman Fethedildi?

Selahattin H. 532/M.1138 yılında Selçukluların Tikrit Valisi olan Necmettin Eyyub’un oğlu olarak Tikrit’te dünyaya gelir. Babası Musul Atabeği İmadüddin Zengi ile yakın dostluk kurduğundan aynı yıl Musul’a gider ve Zengi’nin hizmetine girer. Zengi de 1139’da Ba’lebek’i zapt eder ve Necmettin’i buraya vali olarak atar. Kardeşi Esedüddin Şirkuh’u da kumandanları arasına alır. İmadüddin Zengi ölünce oğlu Nurettin Mahmud, Halep ve civarının hükümdarı olur ve Şirkuh’u yanına alır. Necmettin Eyyub da Dımeşk Atabegliğine yani Tuğtekinliler’e bağlanır. Gerek Necmettin ve gerekse Şirkuh iki kardeş, Nurettin’in Haçlılara karşı mücadelesinde ve Dımeşk’i ele geçirmesinde yardım eder. Böylece Nurettin, Necmettin’i Dımeşk valisi, Şirkuh’u da ordu komutanı yapar. İşte Selahattin böyle bir ortamda yetişir, iyi bir eğitim görür, genç yaşında Haçlılara karşı seferlere katılır. Fatimîler devleti zayıfl adığından ülke vezirlerle yönetilmekte ve iktidar sık sık el değiştirmekteydi. 1163 yılında Fatimîlerin Veziri Şâver iktidardan uzaklaştırılınca, Nurettin’den yardım ister. Böylece Nurettin’e Mısır’da kriz içinde bulunan Fatimîlere müdahele etme imkanı doğar. Amcası Şirkuh kumandasında 1164-1169 yılları arasında yapılan üç sefere katılan Selahattin iyi bir komutan ve devlet adamı olarak sivrilir. Amcası Şirkuh, 1169’da Kahire’ye girince, Fatimî Halifesi Adid-Lidinillah tarafından öldürülen Şâver’in yerine vezir olur. Böylece ordusunun büyük bir kısmı Oğuzlar’dan oluştuğu için Mısır’da tekrar Türk,hâkimiyeti devri başlamış olur. İki ay sonra amcası Şirkuh ölünce Selahattin “elMeliku’n-Nâsır” unvanıyla vezir olur. Nurettin Zengi’nin komutanı olan Selahattin aynı zamanda Fatimî veziridir. Bu arada Haçlılarla mücadeleye başlar ve çıkan isyanları da önler. Selahattin Mısır’da orduyu yeniden teşkilatlandırır, medreseler açar ve bürokrasiyi kademeli olarak tasfi ye eder. Bilahare Nurettin Zengi’nin emri üzerine 1171’de Fatımîlerin hilafetine son verir.

SELAHATTİN EYYUBİ'NİN KUDÜS'Ü FETHİ

Selahattin, Kudüs Haçlı Krallığına karşı pek çok mücadeleye girişir. Ağabeyi Turanşah komutasında Hicaz ve Yemen’e seferler yapar. Nurettin Zengi ölünce oğlu Meliku’s-Salih’e bağlı kalır. Çıkan kargaşayı önlemek amacıyla 1174’de Kahire’den Dımeşk’e (=Şam’a) sefer düzenler. 1176’da Musul-Halep kuvvetlerini
yenilgiye uğratır. Bu arada sultanlığı Abbasî halifesi tarafından tanınır. Suriye ve Mısır hâkimiyeti onaylanır. Selahattin, 1176’da Haşhaşîleri de bozguna uğratır. Daha sonra Urfa, Harran, Rakka, Habur, Nusaybin ve el-Cezire bölgelerini alır. Artuklu Emiri Nurettin bin Muhammed bin Karaarslan’ın isteği üzerine Diyarbakır (Amid)’ı da alır. Daha sonra Halep üzerine yürür ve orayı da alır ve böylece ona Kudüs yolu açılır. Selahattin bir yandan devleti dağılmaktan kurtarmak ve Ortadoğu’da İslam birliğini sağlamak isterken diğer yandan da Haçlılarla mücadele etmek zorunda kalır. Birkaç kez Haçlılarla çarpışan Selahattin gerçek büyük zaferini 1187’de Hıttin denilen yerde elde eder ve onları büyük bir bozguna uğratır. Haçlı ordusunu imha eder ve pek çok esir ve ganimet ele geçirir. Bunun üzerine Selahattin Akka, Taberiye, Askalan, Nablus, Remle ve Gazze kalelerini zapt eder. Cem’an 52 şehri fetheden Selahattin 02 Ekim 1187’de (27 Recep 583=Miraç olayının yıldönümünde) Kudüs’e girer. Batılılar Kudüs’ün düşmesi üzerine yeni bir Haçlı ordusu düzenlemeye girişirler. İngiltere Kralı I. Richard (Aslan Yürekli Richard) komutasında 1189’da Akka’yı kuşatırlar. 1191’de Akka Haçlıların eline geçer.